Son yıllarda her alanda olduğu gibi denizcilikte de elektrikli araçlara ilgi giderek artıyor. Elektrikli deniz araçları inşası konusunda gelişmeleri yakından takip eden Türk gemi inşa sanayi, iç sularda seyir yapan gezi teknelerini de elektrikli hale getirmek için kolları sıvadı.
Fosil yakıtlara alternatif enerji kaynakları kullanımının denizcilik sektörü tarafından da yakından takip edildiği ve Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) çevreci kuralları sıkı şekilde uygulandığı bir dönemde gezi teknelerinin de çevre duyarlılığının artırılması kaçınılmaz bir süreç olarak görünüyor.
Nehirler, göller ve kıyı sahil şeritlerinde sıkça kullanılan bu deniz araçları için bazı ülkelerde elektrikli modeller geliştirilerek hizmete sunulmaya başlandı. Gemi ve yat inşası konusunda uluslararası deneyime sahip olan Türk tersaneleri, gelişen teknolojiye ayak uydurarak elektrikli deniz araçları inşasında da adından söz ettirir konuma geldi. Bu tecrübeyi teknolojik gelişmelerle birleştiren tersaneciler, gezi tekneleri için de daha çevreci ve daha ekonomik projelere imza atmaya hazırlanıyor.
Türk gemi inşa sektörünün önde gelen isimlerinden, Gemi İnşa Sanayicileri Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve aynı zamanda Tortur Denizcilik ile Senamare Yat Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Torlak, özellikle durgun sularda seyahat eden gezi teknelerinin çevre etkilerini azaltmak amacıyla yürüttükleri elektrikli gezi teknesi projesini açıkladı.
Hedef: Seri üretim ve ihracat
Özgün bir tasarımla, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir proje üzerinde yoğun şekilde çalıştıklarını ifade eden Torlak, “Dünyada ve Türkiye’de durgun sularda fosil yakıtlarla çalışan gezi teknelerinin kullanımı çevre etkileri bakımından uygun değil. O nedenle gelişmiş ülkelerde bu tür deniz araçları güneş enerjisi veya bataryalı sistemlerle elektrikli hale dönüştürülüyor. Benim de birkaç yıldır bu konu üzerinde araştırmalarım vardı. Ülkemizde de bu tür bazı projeler hayata geçirildi fakat ben daha profesyonelce, daha uygulanabilir ve sürdürülebilir bir tekne için yoğun bir çalışma içine girdim. Bize ait olan bir dizayn üzerinde çalıştık,” dedi.
Fiberglastan imal edilen 7,40 metre boyunda, 2,4 metre genişliğinde 12 kişi kapasiteli ilk gezinti teknesini inşa eden Senamare, öncelikle Türkiye’de kullanılan gezi teknelerini daha çevreci hale getirmek için devlet kurumları ve ilgili kuruluşlarla görüşmelerini sürdürüyor. Özgün tasarıma sahip tekneleri yurt dışına da ihraç etmeyi hedeflediklerini söyleyen Senamare Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Torlak, ihraç hedeflerine yönelik görüşmeler yürüttüklerini belirtti. Torlak, ihraç hedefleri doğrultusunda Hollandalı bazı firmalarla iletişimde olduklarını da sözlerine ekledi.
İki model görücüye çıkıyor
Senamare, tekne ve kabin olmak üzere iki model halinde planladığı elektrikli deniz araçları projesi kapsamındaki ilk ürünlerin lansmanını bahar aylarında yapacak. İki kişilik kabin modelinde seyir keyfini doyasıya yaşayacak olan kullanıcılar, tekne modeliyle de çevreci ve sessiz bir seyahat imkânı bulacak. Hafta sonları deniz üzerinde tatil yapıp konaklamaya imkân sağlayacak kabin modelinde eğlenceli ve konforlu bir seyahat için de her detay düşünülmüş.
Yenilenebilir enerji kaynakları kullanımına uygun teknelerin çevreci olmanın yanında maliyet açısından da kullanıcı dostu olduğunu belirten Orhan Torlak, “Bizim hedefimiz bu tür deniz araçlarını daha ekonomik bir hale getirip, maliyetlerimizi de ona göre belirlemek ve geniş bir kullanıcı kitlesine hitap etmek. Normal yatlara ve gezi teknelerine göre daha ekonomik olacağını söyleyebiliriz. Ancak elektrikli motorların dizel motorlara göre daha maliyetli olmasından kaynaklı olarak ilk yatırım maliyeti biraz yüksek olabilir. Kullandığınız süre içerisinde yakıt maliyeti ve işletme maliyeti göz önüne alındığında 1’e 8 oranında bir avantaj elde edilebilecek. Kullanıcı, her şeyden önce çevreye duyarlı, çevre kirliliğine yol açmayacak, sessiz bir tekneye sahip olacak,” ifadelerini kullandı.
Akü kapasitesine göre 5-6 deniz mili hızda yaklaşık 3 saat seyir yapma imkânı sunacak olan teknelerde hız düşürerek seyir keyfini uzatmak, ayrıca akü kapasitesini artırarak veya güneş panellerinden enerji elde ederek seyir zevkini tüm gün sürdürmek de mümkün.